Vandaag, 1 december 2025, ben ik 25 jaar actief in de Rotterdamse volkshuisvesting. Mijn start was bij PWS in Rotterdam. In 2011 gingen we samen met Com.Wonen verder onder de naam Havensteder.
Wat blijft en wat verandert
Wat kan er veel veranderen in die tijd - en toch blijft veel hetzelfde. Of beter gezegd: onderwerpen keren terug. Soms verdwijnen ze even uit beeld, maar opgelost zijn ze niet. Ze sluimeren onder de oppervlakte.
Onlangs heb ik de serie Fortuyn: ‘on-Hollands’ gebinged. Bijna ademloos liep ik langs memory lane. De documentaire - een aanrader - laat scherp zien hoe Nederland ervoor stond eind jaren ’90, begin jaren ‘0. Maar vooral hoe we nog steeds tegen dezelfde vraagstukken aanlopen. Natuurlijk zijn de omstandigheden anders, maar het gevoel blijft: er is nog veel werk te doen.
De jaren van overvloed
Eind jaren ’90 leek alles mogelijk. Woningcorporaties bouwden volop. Hele wijken gingen tegen de vlakte. Oude volksbuurten maakten plaats voor nieuwbouw, vaak koopwoningen. Hoogbouw verrees in het centrum. Het kon niet op. Daarna volgde de verzelfstandiging van de sector: minder grip van overheid en huurders. De terugslag kwam snel, met misstanden die langzaam aan het licht kwamen.
Ook in de samenleving was het onrustig. De opkomst van Fortuyn en Leefbaar, de aanslagen op de Twin Towers. In Rotterdam stemde één op de drie bewoners op Leefbaar Rotterdam. Een teken van de groeiende tweedeling, gevoed door jarenlange ontkenning van problemen in oude stadswijken. Het begon in Rotterdam, maar werd een landelijk beeld.
Waar staan we nu?
Welke lessen trekken we uit het verleden? Of laten we de geschiedenis zich herhalen? Het woningtekort staat op alle agenda’s. Marktwerking in de zorg zet leefbaarheid onder druk: ouderen die langer thuis wonen, uitstroom uit GGZ-instellingen. Bestaanszekerheid, investeringszekerheid – maatschappelijke ontwikkelingen die leiden tot vraagstukken die niet nieuw zijn. En die door een vastlopende politiek onvoldoende worden opgepakt.
De kloof tussen overheid en burger is voelbaar. Net als spanningen tussen burgers onderling.
De buurt als vertrekpunt
Corporaties moeten alle zeilen bijzetten om niet te verworden tot een ‘anoniem instituut’. Wij zijn actief in de wijken. Dáár moeten we het organiseren, samen. Vanuit de opgave van de buurt, ieder vanuit zijn rol. Want het zijn allemaal wicked problems.
Dus: vorm coalities, onderhoud relaties en investeer in vertrouwen. Niet alleen als je iets van elkaar nodig hebt, maar altijd. Ook met bewoners. We zijn er. Altijd nabij.
